Το συνέδριο #Metapolitefsi50 τίμησε μισό αιώνα δημοκρατικής μετάβασης στην Ελλάδα, εξετάζοντας τις βαθιές μεταμορφώσεις στην ελληνική κοινωνία από το 1974. Μέσα από συζητήσεις για την πολιτική επικοινωνία, την κοινωνική δικαιοσύνη, την οικονομική πολιτική και την πολιτισμική εξέλιξη, το συνέδριο ανέλυσε τα επιτεύγματα, τις προκλήσεις και τα διδάγματα από την πορεία της Ελλάδας στη δημοκρατία, αναδεικνύοντας κρίσιμες κατευθύνσεις για το μέλλον.
Σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση, οι Μαρία Ποντίκη (Ερευνητικό Κέντρο "Αθηνά"), Βασιλική Γεωργιάδου (Πάντειο Πανεπιστήμιο & ΕΚΚΕ) και Λαμπρινή Ρόρη (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) παρουσίασαν ευρήματα από το πρόγραμμα DeMoLiSH (Detecting, Monitoring, and Linking online Hate Speech and offline Hate Crimes). Η έρευνά τους αναδεικνύει την ανησυχητική αύξηση της ρητορικής μίσους στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης από το 2015 έως το 2022 και τον ουσιαστικό της αντίκτυπο στα εγκλήματα μίσους και στην κοινωνική πόλωση.
Βασικές Επισημάνσεις και Ευρήματα:
- Ορισμός της Ρητορικής Μίσους και οι Επιπτώσεις της: Οι ερευνήτριες ανέλυσαν τη ρητορική μίσους ως ένα σύνθετο, πολυδιάστατο ζήτημα, υπογραμμίζοντας την απειλή που αυτή συνιστά για την αξιοπρέπεια των ατόμων, τις ελευθερίες και την κοινωνική συνοχή. Η ρητορική μίσους, με καταβολές που συνδέονται συχνά με τη φυλή, τη θρησκεία ή την εθνικότητα, «από-ανθρωποποιεί» συγκεκριμένες ομάδες που στοχοποιούνται, ενισχύοντας τη διχόνοια και την εχθρότητα.
- Ο Ρόλος των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης ως «Μεγαφώνων»: Οι κοινωνικές πλατφόρμες έχουν μετατραπεί, όπως ανέφερε ο Αντόνιο Γκουτέρες, σε «μεγαφωνικά μίσους», ενισχύοντας ξενοφοβικά αφηγήματα. Η μελέτη εντοπίζει συγκεκριμένες ομάδες που στοχοποιούνται συχνά, όπως οι μετανάστες, οι μουσουλμάνοι και οι πρόσφυγες, οι οποίοι δέχονται εχθρικά σχόλια στο διαδίκτυο που διαμορφώνουν αρνητικές αντιλήψεις και αυξάνουν τον κίνδυνο περιθωριοποίησής τους.
- Ειδική Γλώσσα και Στερεότυπα για Κάθε Ομάδα: Κάθε στοχοποιούμενη ομάδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνδέεται με συγκεκριμένα αρνητικά στερεότυπα. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, για παράδειγμα, προβάλλονται ως πολιτισμική και οικονομική απειλή. Αυτά τα μηνύματα όχι μόνο «από-ανθρωποποιούν» (dehumanize) αυτές τις κοινότητες, αλλά υποστηρίζουν και πολιτικές διακρίσεων.
- Σύνδεση Διαδικτυακής Ρητορικής με τη Ρατσιστική Βία: Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από τα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά την περίοδο 2015-2022 αναλύθηκαν για να εντοπιστούν πρότυπα επιθετικότητας και μίσους. Το επόμενο στάδιο της έρευνάς μας είναι να μελετήσουμε τη συσχέτιση μεταξύ των αιχμών στη ρητορική μίσους στο διαδίκτυο και των ξενοφοβικών επιθέσεων εκτός διαδικτύου, επισημαίνοντας ότι η διαδικτυακή ρητορική μίσους συχνά εκδηλώνεται σε βία στην πραγματική ζωή